Wat is een goede nachtrust?

Iedere nacht doorloop je tijdens je slaap verschillende slaapfases; deze worden samen gezien als je slaapcyclus. Zo'n slaapcyclus ziet er als volgt uit: Inslaapfase (5 min) Lichte slaap (30 min) Overgangsfase (5 min) Diepe slaap (20 min) REM-slaap, ofwel droomslaap (15 min) Deze cyclus doorloop je tijdens de nacht 4 à 5 keer. Tijdens dit proces worden essentiële lichaamsfuncties hersteld, je energie wordt aangevuld en je hersenen krijgen de kans om alle prikkels van de dag te verwerken. Slaap je te weinig of is je slaap van onvoldoende kwaliteit, dan kunnen er tal van mentale en fysieke problemen ontstaan, denk bijvoorbeeld aan problemen met je emotieregulering, focus en concentratie, maar ook aan problemen met je hart en immuunsysteem. Genoeg reden om een goede nachtrust hoog op je prioriteitenlijstje te plaatsen! Een goede, gezonde nachtrust bestaat uit voldoende uren slapen (slaapduur), ononderbroken slapen en het aanhouden van een vast slaapschema.

Slaapduur

Vaak wordt een goede nachtrust geassocieerd met de hoeveelheid dat je hebt geslapen. En op zich is hier niets mis mee, het is immers belangrijk om voldoende uur te slapen. Volgens de National Sleep Foundation is het belangrijk om per leeftijd het volgende aantal uur slaap aan te houden: 65 jaar en ouder – 7 tot 8 uur slaap 18 tot 64 jaar - 7 tot 9 uur slaap 14 tot 17 jaar – 8 tot 10 uur slaap 6 tot 13 jaar – 9 tot 11 uur slaap Deze richtlijnen kunnen je helpen om te bepalen hoeveel slaap je ongeveer nodig hebt. Met de nadruk op ongeveer, want de hoeveelheid slaap die je daadwerkelijk nodig hebt, is afhankelijk van je genenpakket, de mate waarin je actief bent en de kwaliteit van je slaap. Stel, jouw slaapkwaliteit is bijzonder goed en je slaapt de hele nacht door. In dat geval heb je waarschijnlijk minder slaap nodig dan iemand met een slechte slaapkwaliteit die continu wakker wordt. En hier komen we bij het tweede punt, want zoals je hebt gelezen bestaat een goede nachtrust niet alleen uit het aantal uur dat je in slaap bent, maar ook uit de kwaliteit van je slaap. Je slaapkwaliteit is afhankelijk van een aantal factoren, waaronder de kwaliteit van de slaapfases die je doorloopt, een ononderbroken nachtrust en het aanhouden van een vast slaapritme. Laten we ons wat verder verdiepen in deze laatste twee.

Ononderbroken nachtrust

Een kwalitatief goede nachtrust is continu. Dat betekent dat je nachtrust niet wordt verstoord. Dit is belangrijk, want als je slaap wordt verstoord, verstoor je daarmee ook het natuurlijke proces van de slaapfases die je doorloopt. Een gevolg hiervan is dat je te weinig diepe slaap en REM-slaap krijgt, waardoor je niet uitgerust wakker wordt. Dit wordt ook teruggezien bij mensen die kampen met slaapapneu. Zij hebben last van ademstops waardoor ze tijdens hun slaap steeds (onbewust) even wakker worden. Ze hebben misschien dan wel 8 uur geslapen, maar doordat hun slaap steeds even wordt onderbroken, hebben ze toch last van slaaptekort.

Slaapritme

Tot slot is het voor de kwaliteit van je slaap essentieel om synchroon te leven met het dag- en nachtritme ofwel je bioritme. Je bioritme wordt aangestuurd door je biologische klok die op zijn beurt afhankelijk is van omgevingssignalen. Een belangrijk omgevingssignaal is bijvoorbeeld daglicht. Daglicht zorgt ervoor dat je je alert en wakker voelt en klaar bent voor de dag. Andersom zorgt zwak licht of totale duisternis ervoor dat je je slaperig gaat voelen en het liefst lekker onder de wol duikt. Het is daarom belangrijk dat je je slaapritme afstemt op deze omgevingssignalen van het 24-uurs ritme en op vaste tijden gaat slapen. Dit is helaas lastig wanneer je in ploegendiensten werkt. Hierdoor is je slaapritme niet afgesteld op het dag- en nachtritme en val je lastiger in slaap, heb je vaker last van onderbroken nachten en heb je moeite om voldoende uren te slapen. Tip voor als je geregeld nachtdiensten draait: zorg ervoor dat je (als je hier de mogelijkheid voor hebt) aan het begin van je dienst, bijvoorbeeld tijdens je eerste pauze, een klein dutje doet van maximaal 20 minuten. Dit geeft je meer energie en zorgt ervoor dat je biologische klok minder door de war wordt geschopt. Zoals je leest, is het dus belangrijk om rekening te houden met het dag- en nachtritme en een vast slaapschema aan te houden. Dit helpt je om de kwaliteit van je slaap te verbeteren en je overdag fit en energiek te voelen.

Heb jij een goede nachtrust? Doe de check!

Een goede nachtrust is af te lezen aan een aantal punten:

• Je voelt je fris en fruitig als je opstaat
• Je voelt je helder en je bent goedgemutst
• Je barst van de energie overdag

Heb je een ongezonde nachtrust, dan kun je dit herkennen aan het volgende:

• Je hebt veel moeite om uit bed te komen
• Je kan last hebben van depressieve gevoelens, gevoelens van angst en geïrriteerdheid
• Je voelt je vermoeid en slaperig gedurende dag
• Je slaappatroon is zeer wisselend; de ene dag slaap je veel langer dan de andere
• Je hebt moeite met focussen en concentreren

Als je het vermoeden hebt dat je een slaapstoornis hebt of wanneer je het lastig vindt om je slaap te verbeteren, dan is het goed om hulp in te schakelen. Mocht je vragen hebben, stuur ons dan gerust een berichtje op Instagram of neem contact op via onze website.